ตัวไรฝุ่นเป็นสารก่อภูมิแพ้ที่สำคัญที่ทำให้เกิดโรคภูมิแพ้ระบบทางเดินหายใจในประเทศไทยและทั่วโลก อาการของโรคภูมิแพ้ที่เกิดขึ้น ได้แก่ ไอ จาม น้ำมูกไหล คัดจมูก คันตา หอบหืด

จากข้อมูลขององค์การอนามัยโลกพบว่าการได้รับไรฝุ่น 100 ตัวสามารถกระตุ้นร่างกายให้เกิดภูมิแพ้ได้ ถ้ารับไรฝุ่นเกิน 500 ตัวทำให้อาการของโรคหืดกำเริบ ตัวไรฝุ่นเป็นแมงชนิดหนึ่ง อยู่ในตระกูลเดียวกับหิด แมงมุม แต่ไรฝุ่นตัวเล็กกว่ามาก ขนาดเฉลี่ย 300 ไมโครเมตร ทำให้มองด้วยตาเปล่าหรือแว่นขยายไม่เห็น ต้องใช้กล้องจุลทรรศน์ส่องดู ลักษณะลำตัวมีสีขาวคล้ายฝุ่น อาหารของตัวไรฝุ่นคือเศษผิวหนังของคน รังแค คราบเหงื่อไคล แบคทีเรีย เชื้อรา ไรฝุ่นไม่ชอบแสงแต่ชอบความชื้น ชอบอาศัยตามเส้นใย ฟูก หมอน ผ้าห่ม ตุ๊กตา พรม  ตัวไรฝุ่นมีอายุ 2 เดือนและขับถ่ายมูล (ของเสีย) ออกมา ซึ่งมูลเหล่านี้เป็นต้นเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดภูมิแพ้ การหลีกเลี่ยงไรฝุ่นทำได้โดย

– ไม่ควรใช้หมอนหรือที่นอนที่เป็นนุ่น นอกจากนี้การนำฟูกหรือที่นอนไปผึ่งแดดมักไม่ได้ผล เพราะไรฝุ่นจะหนีไปหลบในส่วนลึกของที่นอน
หุ้มที่นอนและหมอนด้วยผ้าคลุมไรฝุ่นที่ทอพิเศษเพื่อไม่ให้ไรฝุ่นเข้าไปแพร่พันธุ์ และสวมปลอกหมอนทับอีกชั้น
– ซักผ้าปูที่นอน ปลอกหมอน ผ้าห่มสัปดาห์ละครั้งด้วยน้ำร้อนอุณหภูมิสูงกว่า 60 องศาเซลเซียส
– ไม่ควรปูพรมในบ้าน ไม่ควรใช้ผ้าม่านหรือประดับดอกไม้แห้งในห้อง ใช้เครื่องเรือนที่ทำด้วยไม้ หนังแทนผ้านวมหรือสักหลาด
– ไม่ควรเก็บหรือเล่นตุ๊กตา ถ้าเด็กติดตุ๊กตามากให้นำไปซักน้ำร้อน หากซักน้ำร้อนไม่ได้ให้ไปแช่ในตู้เย็นช่องแข็งประมาณครึ่งวัน สัปดาห์ละครั้ง จะช่วยให้ฆ่าไรฝุ่นในตุ๊กตาได้
– การใช้สารเคมีเพื่อฆ่าไรฝุ่นได้ผลไม่แน่นอน

dv099005b

การจัดสภาพแวดล้อมเพื่อลดการสัมผัสสารก่อภูมิแพ้จะมีผลทำให้อาการของโรคภูมิแพ้ทุเลาลง และช่วยให้การรักษาได้ผลดียิ่งขึ้น ในเด็กที่ยังไม่เป็นภูมิแพ้การอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่มีสารก่อภูมิแพ้น้อยสามารถป้องกันการเกิดโรคในอนาคตได้